De levenscyclus van informatiedragers

Enkele dagen geleden viel mijn oog op het bericht dat Sony de productie van floppydisks of diskettes stop zet. Nu dacht ik zelf dat deze geheugenschijfjes al lang verdwenen waren, maar er blijken er vorig jaar nog 12 miljoen van verkocht te zijn. Dat is wel vele miljoenen minder dan enkele jaren geleden, dus trekt Sony de stekker uit dit product.
Einde van de eerste externe ‘harde’ schijfjes. Hard tussen aanhalingstekens want de eerste grote floppydisks waren juist heel buigzaam.

De diskettes zijn nog behoorlijk lang meegegaan, zo’n 30 jaar. De standaard diskettes van de laatste jaren bevatte een geheugenruimte van 1,44 MB. Zet dat eens af tegen de opslagcapaciteit een willekeurige USB-stick of, voor een nog groter verschil, een externe harde schijf. Dan praat je al snel over een verschil in enkele tot honderden Gigabytes.
Het is daarom ook niet vreemd dat de diskette aan het eind van zijn levenscyclus is gekomen.

Dat doet me denken aan de levenscyclus van het boek. Waar zal het huidige boek zich bevinden? Is het nog jong en levenslustig en gaat het nog honderden jaren mee of moeten we al spreken over een hoogbejaarde die aan haar laatste levensjaren toe is.
Vanmorgen hebben we allemaal een prachtig apparaatje gekregen, een bewonderenswaardig stukje techniek, dat met gemak de tekst van wel meer dan honderd boeken kan bevatten. Het scherm is al weer tientallen malen beter dan enkele jaren terug. De grootste internetboekhandel in de Verenigde Staten Amazon.com verkocht tijdens de kerstdagen vorig jaar meer e-boeken dan gewone boeken.
Zal de e-reader het boek binnen afzienbare termijn uit de schappen werken? Zo ja, wat gaat dat voor bibliotheken betekenen? Of zal het boek nog heel lang blijven bestaan? Allemaal vragen waar ik natuurlijk ook geen antwoord op heb.
Twee dingen staan voor mij vast: Ieder product heeft een levenscyclus, een begin en een eind. Dat geldt ook voor het boek. We weten wel dat het boek inmiddels enkele honderden jaren oud is maar we weten niet in welke levensfase hij nu is aanbeland.
Ten tweede kan de invloed op onze maatschappij van de computer en het daar aan gerelateerde internet mijns inziens nauwelijks overschat worden. Wat gedigitaliseerd kan worden zal vroeg of laat ook gedigitaliseerd worden. Voor beeld en geluid is dit al enkele jaren gemeengoed, voor tekst neemt dit dagelijks toe.
Opmerkingen als: “Dat boek verdwijnt heus niet hoor”, of “dat zal zo’n vaart niet lopen”, kunnen, hoewel voor de hand liggend, achteraf weleens roekeloze opmerkingen blijken te zijn. De toekomst kunnen we niet voorspellen, maar we moeten wel proberen ontwikkelingen in de maatschappij nauwlettend te volgen en daarnaar gaan handelen.
Ik ben benieuwd hoe het lezen van mijn eerste e-boek zal bevallen. Wellicht geeft dat ook weer informatie over de vitaliteit van het ons zo vertrouwde fysieke boek.
Heb je overigens thuis nog diskettes liggen of een stel van die slappe gevallen? Hier een paar ideetjes voor hergebruik.